Blogg

Joda eg har jo vore på noken teaterframsyningar oppover. Den første var vel i Bergen , såg Per Gynt der Sønstevold radbrekte musikken . Men nå eg gidder ikkje sjå fleire oppsetningar av Ibsen,  eg gjer blanke i kor det vert av Nora og Tsjekov med  (eg hater) Måker ....   

Teater er jo kunst og kunst skal vel og væra litt oppdragande for oss vanleg dødlege. Dei som skriv for teater bør ta tak i tidaktuelle problem å skrive om.  I staden for at  «Medan vi venter på Godot»,  kan det verta «Medan vi ventar på sjukepengar frå Nav».

Eg kan hjelpa skribentane i gong med til eks. «Ein heilt vanleg dag på Nav Karmøy».  Som er basert på ein sann historie , som det står på rulletekstane i filmane.   I ei av dei mange historiane handlar det denne gongen om ein unge familiefar, arbeidsam og som er pliktoppfyllande og tar seg av sin lille familie. Han var imidlertid uheldig å fekk seg ein smell..etter sjukehusopphald og langtidsjukemelding vart han prisgitt Nav Karmøy. Det gjere ein ikkje ustraffa.  Ein liten familie på 4 treng mat og pengar til livsopphald og ein skulle tru at det å få utbetala sjukepengar er ein opplagt og smale sak. Men ikkje på Nav Karmøy.   Viss ein var/er så heldig å få audiens, (ikkje heilt enkelt som vel er gjengs for dei fleste Nav kontor i landet. Har enno ho på netthinna, ho  som sat utafor,på kalde steinar , eit Nav kontor på Søraustlandet og venta på å verta tatt inn i varmen.) 

Men altså i denne unge mannen , for meg og dei aller fleste andre, var ei opplagt sak,  vart det sagt at det stadig vekk mangla papirer for å kunne utbetala sjukepengar. Tida gjekk og i det neste møte hadde visstnok DEI papira på mirakelaust vis dukka opp likevel, men at det no  mangla nokre andre papir som måtte til for å kunne betala ut den sikkert formidable summen av sjukepengar som den unge familiemannen har/hadde rett på. Så utbetalinga måtte stå på vent. På spørsmål frå den unge familiefaren om dei i alle fall ikkje kunne få såpass at dei kunne gå til innkjøp av mat til sultne ungar? Nei det gjekk ikkje , det kom under sosialhjelp og det kunne ta fleire veker i å verta innvilga.

På veg ner trappa frå det aller helligaste vart det ropt etter den uheldige unge familiefaren ..om dei ikkje i mellomtida kunne låne pengar frå slektningar?

Så her teaterskribentar og andre…hiv gamle manuskrift  og tilhøva i Russland  rundt om 1900 på bålet..i den rike velmeinande staten her nord er det masse å ta tak i ..å skrive om.

I og med at ein som pensjonist ikkje treng å setja seg i bilen , tidleg om morgonen, for å dra ut i eit meir eller mindre hektisk arbeidsliv, for å henta inn noken kroner til å halda hovudet over vatnet og/ eller for å halda kemnaren og innkassoselskapa på avstand, så har ein god tid om morgonen til å lesa.

Lesa kansje to, av og til tre, aviser . Papiraviser må veta.  Papiraviser som er litt våte etter vestlandsregn, som er litt krøllete etter nevane frå ein nattarbeidane sjåfør i ein liten varebil. Ein sjåfør som kanskje ikkje er så sterk i det norske språk. Papiraviser som ikkje alltid vert levert i rett tid ,tidleg om morgenen.    Då MÅ ein jo inn på nettet for å få med seg det same ,ikkje så bra. Ein er jo etter mange mange år vane med papiraviser og det å bruka nettet  må jo vera ei avvennig på line med å slutta å røyke eller ennå verre , redusera kaffibruken.

Men altså det å lesa. Ein les storpolitikk, lokalpolitikk, lesarbrev , annonsar frå Felleskjøpet, leiarar, innlegg frå meir eller mindre skarpskodde, om nye bøker og musikk  , dødsannonsar og av og til minneord over folk som ein ikkje kjenner.

Så altså eit minneord i dag over ei som har jobba som lærar i skuleverket heile livet. Minneordet er skreve av ei som starta i første klasse på folkeskulen med denne dama som var nyutdanna som sin sin første lærar. Her var kjemien på plass og den nyutdanna sette djupe spor etter seg i eit barnesinn som ei forstandig lærarinne som brydde seg , ei som nok var fødd inn i ein slik jobb. Førsteklassingane sat som tende ljos og fekk ein god start for å takla livet vidare.  

I minneordet vert det skreve at dei etter kvart vart kolleger og at den avlidne også hadde vore lærar for innskrivaren sin yngste . Og ho hadde også med same kløkt losa denne inn på same stigen.

Godt å lesa om slike ting og eg sendte både denne lærarinna og min første lærarinne ,Astrid Wintertun  ein venleg tanke.

Slike lærerar skulle kanskje dei skuldige  for brannstiftinga for dei etter kvart mange nedbrendte skulane rundt , ha hatt. 

Alle har vi vel vore i arbeid. Vi har jobba aleina , men mest i team på dei forskjellige arbeidsplassar. Vi har hengt med, gjort så godt vi har kunna og ikkje hatt særfordeler.. Vi har jobba på/med like vilkår, hatt matpausar ilag små kjappe røykepausar ilag og ingen av oss har hatt særordningar. Inntil no, no er ei gruppe som kjeme eller har allereide gjort sitt inntog på norske arbeidsplassar. Det er arbeidstakerar som vil ha eigne bønnerom, fritak i ein hektisk arbeidsdag om å kunne utøva bønn i arbeidstida, sjølv om dette går utover kollegaer . Dei skal også taes hensyn til i ein fastesituasjon.  Om eg har segla med internasjonalt mannskap på båtar og jobba med folk som er innvandrerar så har eg sjølv aldri opplevd at det har vore sett fram krav korkje til arbeidsgivar eller oss andre kollegaer at vi skulle gje rom til slike sysler. Ikkje har vi lagt oss borti kva dei gjere på fritida og ikkje har dei som etter kvart har blitt gode arbeidkollegaer «plaga» oss med dette i arbeidsituasjonar. No har jo eg blitt pensjonist men eg held meg oppdatert kva som går føre seg i arbeidslivet her oppe i steinrøysa.  

Ei som jobber i barnehage kunne fortella meg om utrivelege situasjonar der nyankomne , med islam som ballast forlanga at dei skulle kunne be så og så mange gonger i ein arbeidsdag.  Då måtte dei ha ro , helst eige bønnerom og dei ungane dei hadde ansvaret for ,var skyva øve til , frå før hardt arbeidane kollegaer. Under Ramadan kunne dei væra så sultne og utmatta at dei heller ikkje fekk gjort jobben sin skikkelig og det gjekk sjølsagt utøve sine kollegaer. Her er det vel noke som heiter HMS og  sikkerheta til ungan vart vel heller ikkje ivareteke av trøytte barnehagemedarbeiderar.

Å tillate dette er vel dårleg integreringspolitikk for det er vel ingen som jobbar i team som ynskjer seg som kollegaer som kan stikka seg vekk i tide og utide. Vi må jo i ein arbeid situasjon, dra lasset saman og ikkje ha blindpassasjerar som kan stikka seg vekk fordi dei «ha lov til det».  Om dei vil utøva eit aktivt religiøst liv så må dette gå føre seg på deira eige fritid.

Ein annan kamerat fortel om ein ung somalier som har fått ein god sjangse til å få seg ein god jobb på ein av dei store bedriftene i Hardanger. Ein positive formann har tatt han under sine venger og hjelpt læregutten  han for å få han til å verta klar til eit hektisk arbeidsliv på ein moderne bedrift. Det skal visa seg  å ikkje vera så lett. Lærlingen stikker av i arbeidstida inn til kommunesentret for å kunne delta i aktivitetar som immanen i trusamfunnet dreiv med. Fredagane kom ikkje læregutten på jobb i det heile..då var det den store bededagen.

Det vert fortalt om ein annan ung somalier som gjekk stikk motsett veg og viste arbeidslyst og arbeidsglede saman med sine kolleger på ein av bedriftane der inne. Han var til å stola på og glei flott inn i arbeidsmiljøet. Dette gjekk jo utøve tida for å utøva religionen og fall ikkje i god jord hjå sine eigne og immanen deira.   Han fekk opplyst frå sine eigne at dei ikkje var komne til Norge for å jobbe , de skulle få til livets opphald av den norske stat slik at dei slapp ein slik uting. «Thats it». Den unge Somalieren brydde  seg ikkje om dette presset frå sine eigne, han hadde oppdaga og hadde kommt inn i eit flott arbeidsmiljø og ville fortsetta der.

Ein dag fann han sin bilen punktert  med alle dekka skore opp med kniv.

Nå skal det til forsvar for andre folkegrupper med islam tilhørighet seiast at dette som er beskreve ovanfor ikkje er noko apsolutt krav for alle. Til dømes syrerar glir lett inn i det norske arbeidslivet når dei får sjangsen.

Vi skal sjølsagt ta vel imot våre hardt prøva nye landsmenn og gje dei ein god sjangse til å verta integrert. Men våre motkrav må vera at dei skal leva etter våre lover og reglar også i arbeidslivet . Religion kan dei utøva heime og i fritida..ikkje i arbeidstida. Vi kan ikkje la «snillismen « ta øvehand.  I kommunar oa må «dei som har noke med det«, visa respekt også for sine andre etablerte medabeiderar med å la dei «nye» kolleger jobbe under dei same vilkår å for all del ikkje gje særordningar.

Før i vero då vi gutta hadde oss eit møte over ein kopp kaffi eller ein halvliter kunne diskusjonen gå om teks ein ein bilmotor. Diskusjonen kunne gå på volum, hestekrefter, oljekvalitet, tenningstidspunkt, overliggande kamaksling ol. Fleire av oss kunne også skifte kler å gå på ein gjenstridige motor med dødsforakt. Etterkvert som bilmotorane vart meir og meir moderane, fekk masse uforståleg elektronikk, innstruping her og der og motorane vart meir og meir tildekka med svære plastikkdeksel så tæra dette på arbeidslyst og glede med å fixa ein motor. Vi kunne til og med finna på å kjøyra forbi ei snerten blondina , som sto på vegkanten med bilpanseret open, av den fortvilande grun at vi ikkje lenger hadde peiling på motor.

Altså til meir og meir tildekka ein bilmotor vart til meir uintressant vart det å føra ein diskusjon om nemnde.

No er det oppe i tida å diskutera heilt andre ting…paradokset er at til meir og meir tidekka ei muslimsk kvinne blir…til meir vil diskusjonane dreia seg om akkurat det.

Eg lengtar tilbake til gamle tida…

Søker ein på ordet korrupsjon på nettet kjem det opp nesten ein halv million sider. Saksa frå økokrim sine sider: "Korrupsjon er et globalt problem, med betydelige samfunnsmessige skadevirkninger. Korrupsjon utgjør en trussel mot rettsstaten, demokratiske prosesser, menneskerettigheter og sosial rettferdighet." 

Vi likar å tru at dette er eit problem som bananrepublikkar har…men diverre er det ikkje slik, vi her oppe i steinrøysa vasser i dette også. Når ein åpnar ei avis ,søker på nettet eller kanskje har ein sjølv, i sitt privatliv  vore utsett for dette uvesnet.

Berre i den siste tida kan ein lesa om ting som hender med offentleg velsignelse: Eit barnevern som er uthula av profittjegerar som med sine eigne firma kan utmatta ein kommuneøkonomi. Vi ser ein oppdrettsnæring der fiskeriministrar sitte godt og varmt oppe på fanget til steinrike oppdretterar. Oppdretterar som ma betaler null i avgift for alt griseriet som dei utsett våre flotte fjordar med.

Vår makthøgborg Stortinget er som ei honningkrukke for lobbyistar som påvirkar våre politikerar. I same høgborg kan ein stortingspresident bruka ufattelig mange millionar på eit garasjeannlegg og som likevel får støtte til å verta sittande av våre folkevalde.

I rettsalane sitt der ein maktelite som skal dømma deg og meg upartisk, men som gjerne sitt i dei same gutteklubbane og losjer privat. Dommare vert jo også headhunta frå ein advokatstand som har vore skreve mykje rart og  negativt om, heilt sia salige Dickens gjorde det i Victoriatida. No skal vel også juryordninga vekk så då er det vel ennå meir fritt fram.

Vi skulle kanskje hatt eit korrupsjonsdepartement som vi stakkars vanleg dødlige kunne klage  til , når vi vart overkøyrd av ein eller annan instans .

Kanskje det ikkje burde vore eit departement, for då får det jo ei litt politiske slagside med ein gong. Kanskje det skulle vore tatt modell frå ein organ som Forbrukerådet . Eit råd som jo skal være der for deg og meg i forbrukersaker og tvistar.

I eit slik korrupsjonsråd burde det vore snøkvite og truverdige ansette som aldri har eller tenkt å setta sin fot i ein gutteklubb noken gong. Og hvis det nokon gong hender at ein ansett vik frå denne smale sti må det i alle fall ikkje vera slik som det er når ein politimann eller fleire har vore på ville vegar.  For her vert jo sakene undersøkt av politiets eige etterforskningsorgan. Då vert det heile berre latterlig.